Zanzibar is een paradijselijk eiland met witte zandstranden, wuivende palmbomen en helderblauw zeewater. De ideale plek om een heerlijke zon, zee en strand vakantie te houden. Maar tegelijkertijd is Tanzania (waar Zanzibar onderdeel van is) ook een van de minst ontwikkelde landen, waar een hoge werkloosheid onder de lokale bevolking heerst en afval in de natuur belandt. Iets waar je op vakantie misschien niet mee bezig bent, maar wat wel belangrijk is om je van bewust te zijn. Zeker als je in de toekomst ook nog van het eiland wilt genieten! Want er zijn kleine dingen die jij kunt doen, om je Zanzibar vakantie net wat duurzamer te maken. En dan heb ik het niet over níet reizen, want dat zou de lokale bevolking ook geen goed doen, maar bewust reizen.
Lees ook: Duurzaam reizen: 6 tips om je reis minder belastend te maken
Zon, zee en duurzaamheid op Zanzibar
Onlangs was ik op uitnodiging van de TUI Care Foundation op Zanzibar. Deze non-profit organisatie ondersteunt wereldwijd projecten die bijdragen aan de duurzaamheid van vakantiebestemmingen. Op Zanzibar zijn dat CHAKO en Kawa Training Center, twee projecten die draaien om ondersteuning van de lokale bevolking bij het enorm groeiende toerisme op het eiland. Het was een hele bijzondere reis, waar je in dit blog alles over leest.
Groot afvalprobleem op Zanzibar
Als je na aankomst op Zanzibar vanaf het vliegveld naar je hotel rijdt, zal het je waarschijnlijk al opvallen: er ligt ontzettend veel afval op straat. Net als veel andere tropische eilanden heeft Zanzibar een slecht afvalverwerkingssysteem en er is maar één officiële stortplaats. En met het groeiende toerisme wordt dit probleem alleen maar groter. 80% (!) van het afval op Zanzibar wordt namelijk door hotels en restaurants geproduceerd. CHAKO besloot hier op in te spelen en bedacht een manier om het eiland op te ruimen en tegelijkertijd voor werkgelegenheid te zorgen: door het glas en plastic te upcyclen tot mooie producten.
Van wijnfles naar drinkglas
Drie keer per week haalt CHAKO glas en plastic op bij hotels en restaurants. Eenmaal op de werkplaats worden de glazen flessen gesorteerd op kleur, in regenwater gelegd zodat het label eraf weekt, en goed schoongemaakt. Vervolgens worden er groeven in de flessen gesneden, waarna ze met behulp van hitte en koud water in tweeën worden gebroken. Daarna worden ze twee keer gepolijst, waardoor het glas een veilige en zachte rand krijgt.
Op deze manier tovert CHAKO flessen om tot mooie drinkglazen, karaffen, theelichten, opbergpotten, vazen en ga zo maar door. Deze worden vervolgens verkocht, in hun eigen boutique op de werkplaats, maar ook in de CHAKO winkel in Stone Town, bij diverse hotels en zelfs in Europa. Op die manier geven ze toeristen hun eigen spullen eigenlijk weer mee terug naar huis!
Flessen die niet kunnen worden gebruikt, worden kapot gemaakt en voor terrazzo producten gebruikt, zoals een vloer of tafelblad.
Studenten van de TU Delft hebben CHAKO geholpen door een fiets om te bouwen tot plastic shredder, zodat van plastic afval op een duurzame manier, bruikbaar materiaal gemaakt kan worden.
Per jaar worden bij CHAKO 1.500.000 glazen flessen geupcycled en 5.1 ton plastic afval gerecycled.
Lees ook: Dit moet je weten als je naar Zanzibar gaat: 12 tips
Economische ongelijkheid op Zanzibar
Naast dat dit een hele mooie manier van upcycling is en het de hoeveelheid afval dat op de stortplaatsen, de stranden en in zee eindigt aanzienlijk terugbrengt, gaat het ook de economische ongelijkheid op het eiland tegen en staat het voor woman empowerment. De medewerkers zijn onervaren als ze bij CHAKO beginnen, maar worden opgeleid tot ware ambachtslieden. Momenteel werken er 40 mensen, waaronder veel jongeren en 65% vrouw. Een groep die anders moeilijk aan een baan komt, door gebrek aan opleiding of een verbod van familie. Soms moet de man of familie van een vrouw overgehaald worden om te mogen werken. CHAKO probeert hierbij te helpen door ze uit te nodigen en te laten zien hoe alles werkt.
Zo ging dat ook bij de 22-jarige Salma Kassim. In de twee maanden dat ze hier werkt heeft ze geleerd hout te bewerken, wat traditioneel een mannenbaan was. Ze vindt het leuk werk, leert veel waardoor ze zelfverzekerd is geworden, verdient geld en is daar trots op. En dat is haar familie nu ook!
Opleiding tot tour guide
Daar zet ook Kawa Training Center zich voor in, het tweede project op Zanzibar dat gesteund wordt door de TUI Care Foundation. Hier kunnen jongeren een training van 9 maanden tot tour guide volgen. Want hoewel toerisme op Zanzibar voor veel banen zorgt, zijn er nauwelijks goede lokale tour guides te vinden vanwege het lage opleidingsniveau. Tegelijkertijd heerst er een hoge werkloosheid onder jongeren op het eiland. Door toegang te krijgen tot educatie kan de lokale bevolking van het toerisme profiteren. Het doel is om deze jongeren in hun kracht te zetten door middel van onderwijs en ze te ondersteunen bij het vinden van een goede baan met een eerlijk salaris en goede arbeidsomstandigheden.
De helft van de leerlingen bij Kawa Training Center is vrouw, wat een harde eis is. Pas wanneer meer meisjes zich aanmelden, worden ook meer jongens toegelaten. Zo wordt de balans behouden.
Beach Clean Up
Naast hospitality, Engelse les en computer training wordt tijdens de opleiding bij Kawa Training Center ook veel aandacht besteed aan het milieu en de bescherming daarvan. Zo doen ze elke dag een Beach Clean Up, waarbij ze al het plastic en andere afval langs 4 km kust oprapen. Een deel van het plastic wordt verkocht, een ander deel wordt gerecycled. Vooral de doppen van plastic flesjes zijn geld waard, dit werd dan ook ‘the gold’ genoemd. We hebben het dan over €0,83 voor 1kg hard plastic.
Deze duurzame keuzes kun jij op Zanzibar maken
Om ook in de toekomst nog te kunnen genieten van al het moois op Zanzibar, is het belangrijk dat wij toeristen ons beste beentje voorzetten. Met een paar duurzame keuzes tijdens je vakantie doe je al heel veel goeds! Zoals:
- Ik ga ervan uit dat je dit al doet maar voor de zekerheid: ruim je eigen troep op.
- Gebruik zo min mogelijk single use plastic. Helaas is het kraanwater op Zanzibar niet drinkbaar, maar veel hotels hebben enorme waterflessen staan waar je je flesje kunt hervullen. In Stone Town vind je dit onder andere bij Café Blue en Bluebikes Zanzibar. Neem dus zeker je hervulbare waterfles mee op vakantie!
- Boek een rondleiding bij CHAKO. Het is erg leuk om tijdens een tour alle stappen in het proces te zien en de gemotiveerde medewerkers te spreken. Een tour kost maar $15 en de werkplaats zit tussen de spice gardens, waardoor het gemakkelijk met een andere tour te combineren is. Daarbij komt dat voor elke betaalde tour een gratis awareness-tour voor de lokale gemeenschap georganiseerd wordt. Een win-win dus!
- Koop een souvenir bij CHAKO in hun boutique, de winkel in Stone Town of bij een hotel. Hoe leuk is het om een fles wijn omgetoverd tot waterglas of voorraadpot mee naar huis te nemen? Zeker als je op Zanzibar wijn hebt gedronken. Wie weet neem je precies die fles geupcycled mee naar huis!
- Boek een tour bij Bluebikes Zanzibar, een sociale onderneming opgericht door Kawa Training Center. De tours worden gegeven door lokale jongeren die de opleiding tot tour guide hebben afgerond, en een percentage van de winst wordt gedoneerd aan Kawa Training Center.
- Beach clean up: doe mee als je de jongeren van Kawa Training Center ziet of raap zelf al het afval dat je tegenkomt op. Kleine moeite, groot resultaat.
- Eet lokaal en vegetarisch of vegan. In dit blog lees je tips om vegan op reis te eten.
Lees ook: Wat te doen op Zanzibar: 8 leuke activiteiten voor je vakantie
Zanzibar vakantie boeken
Wil jij ook genieten van zon, zee en duurzaamheid op Zanzibar? Dan kunnen deze tips daarbij helpen:
Je kunt niet anders dan vliegen naar Zanzibar, maar hierbij kun je wel een aantal duurzame keuzes maken. Kies het liefst voor een directe vlucht, want een vlucht met tussenstop zorgt voor meer CO2-uitstoot. Vraag na het boeken meteen een vegan maaltijd aan bij de luchtvaartmaatschappij – die is nog lekker ook! Daarnaast kun je de uitstoot van je vlucht compenseren, bijvoorbeeld via treesforall.nl of greenseat.nl.
Wij sliepen bij TUI Blue Bahari Zanzibar, wat ik enorm kan aanraden. Een super mooi resort aan zee met zwembad en diverse restaurants, waar ze ook rekening houden met het milieu. Je kunt een sustainability tour doen, waarbij je leert over alle duurzame keuzes die ze maken. Zo is een van de doelen om binnen één jaar zelf drinkwater te zuiveren, zodat ze af zijn van alle plastic flesjes. Leuk weetje: TUI Blue Bahari Zanzibar is een van de hotels waar CHAKO glas en plastic ophaalt om te upcyclen.
Lees ook:
- Wat te doen op Zanzibar: 8 leuke activiteiten voor je vakantie
- Dit moet je weten als je naar Zanzibar gaat: 12 tips
Meer duurzaam reizen tips? Lees dan ook:
